نام وی محمد و نام پدرش زکریا و کنیهاش ابوبکر است. مورخان شرقی در کتابهایشان او را محمد بن زکریای رازی خواندهاند، اما اروپائیان و مورخان غربی از او به نامهای رازس Rhazes=razes و رازی Al-Razi در کتابهای خود یاد کردهاند. به گفته ابوریحان بیرونی وی در شعبان سال ۲۵۱ هجری (۸۶۵ میلادی) در ری متولد شده و دوران کودکی و نوجوانی و جوانیاش دراین شهر گذشت. چنین شهرت دارد که در جوانی عود مینواخته و گاهی شعر میسرودهاست. بعدها به کار زرگری مشغول شد و پس از آن به کیمیاگری روی آورد، وی در سنین بالا علم طب را آموخت. بیرونی معتقد است او در ابتدا به کیمیا اشتغال داشته و پس از آنکه در این راه چشمش در اثر کار زیاد با مواد تند و تیزبو آسیب دید، برای درمان چشم به پزشکی روی آورد. . در کتابهای مورخان اسلامی آمدهاست که رازی طب را در بیمارستانبغداد آموختهاست، در آن زمان بغداد مرکز بزرگ علمی دوران و جانشین دانشگاهجندی شاپور بودهاست و رازی برای آموختن علم به بغداد سفر کرد و مدتی نامعلوم در آنجا اقامت گزید و به تحصیل علم پرداخت و سپس ریاست بیمارستان معتضدی را برعهده گرفت. پس از مرگ معتضد خلیفه عباسی به ری بازگشت و عهدهدار ریاست بیمارستان ری شد و تا پایان عمر در این شهر به درمان بیماران مشغول بود. رازی در آخر عمرش نابینا شد، درباره علت نابینا شدن او روایتهای مختلفی وجود دارد، بیرونی سبب کوری رازی را کار مداوم با مواد شیمیایی چون بخار جیوه میداند.
ابوعبدا... جعفربن محمد رودكي بزرگترين شاعر و سخنور ايراني است كه به پدر شعر فارسي شهرت يافته است. وي در اواسط قرن سوم هجري در قريه بنج رودك از توابع سمرقند به دنيا آمد. ابوعبدا... در كودكي قرآن را حفظ نمود و با لحني دلنشين ابيات آن را ميخواند; وي در دوران نوجوانيبه شعر و شاعري و سرايش اشعار نغز و دلكش روي آورد و چون نواختن چنگ و بربط را فرا گرفت اشعار خود را با صداي بسيار رسا و زيبا ميخواند و آن را با نواي چنگ و بربط در ميآميخت به گونهاي كه هرگاه آوازي را به همراه بربط سر ميداد مردم بياختيار به گرد او جمع ميشدند و از اشعار افسونگر او لذت ميبردند.