ابتدا بحث پرسشي را مطرح مي‌كنيم. اين پرسش ممكن است بي‌فايده و سطحي به نظر برسد. اما روش مطالعه ما به پاسخ آن بستگي دارد. پرسش اين است:
تعريف شهر چيست؟
بسياري از پژوهشگران علوم گوناگون، تعريف‌هايي متفاوتي از شهر ارائه داده‌اند؛ مثلا‌ً جغرافي‌دانان پديده تمركز اقوامو تجمع آنان را بيشتر با ملاحظه شرايط محيطي مجاور و مقتضيات زميني كه شهر در آن پا مي‌گيرد، ارزيابي مي‌كنند. آنها اين مطالعه را بيشتر به تقسيم‌بندي زمينهاي تحت ساخت و ساز، و زمينهاي آزاد اختصاص مي‌دهند و كمتر به جنبه‌هاي شهري آن توجه مي‌كنند.
جامعه‌شناسان به روابط انساني ميان شهروندان توجه نشان مي‌دهند.
حقوقدانان و سياستمداران مسأله اصلي را ساختارهاي اجتماعي و سياسي و قوانين و مقرراتي ارزيابي مي‌كنند كه زندگي جمعي شهروندان را سامان مي‌دهد.
اقتصاددانان برنامه‌ريزي سرمايه‌گذاري و استفاده بهينه از استعدادهاي اقتصادي جامعه را هدف مطالعه خود قرار مي‌دهند.
با توجه به اينكه عدم تعادل در نظم فضايي جمعيت، مشكلات متعددي را براي كشور به وجود آورده است، اين تحقيق بر آنست با شناخت عوامل مؤثر بر روند افزايش جمعيت شهري، زمينة مناسبي براي رفع مشكلات مزبور را فراهم نمايد. به همين منظور از بين طبقات جمعيتي شهرهاي استان خراسان 9 شهر به عنوان نمونه انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفته است. يافته هاي تحقيق حاكي از رشد 9/2 درصدي جمعيت شهري، طي دورة 75-1365 مي باشد كه تنها 9/0 درصد آن ناشي از مهاجرت بوده است. مهاجرت به شهرها، هم از نظر كمي و هم از نظر عوامل مؤثر بر آن، ارتباط معني داري با طبقات جمعيتي شهرهاي نمونه داشته است، ليكن در مجموع، انگيزه هاي شغلي و برخورداري از خدمات آموزشي، مهمترين علل مهاجرت به شهرها بوده است.
مقدمه
تحولات جمعيتي ايران حاكي از آنست كه كل جمعيت كشور در سال 1345 حدوداً 19 ميليون نفر بوده است و از اين تعداد، 6 ميليون نفر شهرنشين بوده اند. در سال 1375 با افزايش جمعيت كشور به حدود 60 ميليون نفر، جمعيت شهري به 5/37 ميليون نفر افزايش يافته است كه 6 برابر جمعيت شهري سال 1345 مي باشد (مركز آمار ايران، 1378). اين در حالي ست كه طي همين دوره ي زماني، جمعيت روستايي به 2 برابر هم نرسيده است. اين افزايش سريع جمعيت شهري از يك طرف منجر به گسترش سريع شهرها و افزايش مشكلات جوامع شهري شده است و از طرف ديگر با تخليه جمعيت نقاط روستايي، توليدات كشاورزي كه نياز جمعيت رو به افزايش كشور را تدارك مي نموده است، رو به كاهش نهاده و وابستگي غذايي كشور را شدت مي بخشد. لذا بررسي و تحليل عوامل افزايش جمعيت شهري، از اهميت بالايي برخوردار مي باشد.
عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید
